









نزدیک به هزار سال از بنای برج طغرل، که به احتمال بسیار زیاد آرامگاه طغرل، موسس سلسله سلجوقیان است میگذرد و هنوز ۲۴ کنگره آجری آن با دقتِ بسیار به کمک نور خورشید ساعت را به بازدیدکنندگان امروزی نشان میدهند.
برج در طول سدههای گذشته حوادث متعددی را پشت سر گذاشته و قطعا بارها مرمت شده است. کتیبهای از جنس مرمر بر فراز ورودی برج نصب شده که حکایت از مرمت در دوران ناصرالدین شاه (۱۳۰۱ قمری) دارد. به لطف طراحیهای بر جای مانده از پاسکال کست و اوژن فلاندن، و همچنین عکسهای باقی مانده از دوره قاجار میدانیم آسیبهای وارد شده بر برج شدتِ فراوانی داشته است و مرمت دوران ناصری نقشی مهم در بقای آنچه امروز پیش روی ما قرار دارد، ایفا کرده است. گنبد فرو ریخته و کتیبه کوفیِ گرداگرد برج هرگز بازسازی نشدند، اما ساختار کلی برج بطور کامل احیا شد.
در بازدیدی که به تازگی از بنا داشتم متوجه شدم در مرمت اخیر برج؛ تعدادی از آجرهای مهری یا نگارههای گچی، که در بندکشیهای دوران ناصری کاملا پوشیده شده بودند دوباره نمایان شدهاند و نشان از این دارند که کلیه نمای برج به سنت بناهای سلجوقی (همچون رباط شرف) در میان ردیف آجرها با این عناصر تزیین شده بود. در طراحیای که از کست از بنا باقی مانده نیز این نگارها ترسیم شدهاند. احتمالا در مرمتهای علمی آینده کلیه این نقوش تزیینی احیا شوند.