مسجد عتیق یا مسجد جامع شیراز تاریخچه‌ای بس کهن دارد. شواهد نشان می‌دهد که ساخت آن به سال ۲۸۱ هجری قمری بر‌می‌گردد. آنچه امروز در پی بلاهای بسیار و زلزله‌های متعدد برجای مانده بیشتر یادگار دور‌ه‌های صفوی و قاجار و پهلوی است به‌همراه بنای شگفت‌انگیز خدای‌خانه از قرن هشتم هجری در میان صحن آن.
مسجد عتیق حال خوبی ندارد بسیار متروک و خلوت است و بسیار آسیب دیده. این بنای فاخر نگونبخت در میان طرح غول آسای توسعه شاهچراغ قرار گرفته است. این طرح تحت عنوان بین الحرمین سال‌هاست در حال بلعیدن بخش عظیمی از بافت تاریخی شیراز است. بانیان و مجریانش به هیچ چیز رحم نمی‌کنند حتی بناهای تاریخی مذهبی.
در تصویر بالا بخشی از سردر مسجد را می‌بینید که سردر بتنی جدیدی با افتخار در کنار آن برپا شده و به آن چسبیده است تا قرینه سردر مشابه دیگری باشد که اکنون کاشی کاری زشت و بدقواره‌ای بتن‌های آن را پوشانده.
به قول شیخ اجل سعدی شیراز‌ی:
گر تو قرآن بر این نمط خوانی
ببری رونق مسلمانی
