فانوس خیال

دیروز دوست عزیزی تصاویر ظرفی را که در موزه‌ای در فرانسه نگهداری می‌شود، برایم فرستاد تا خطوط رویش را بخوانم.
صراحیِ چینیِ زیبایی به رنگ آبی و سپید و لعابی شفاف و درخشنده. در دوره صفوی به علت تمایل بازار داخلی به ظروف چینی، شاه عباس تعدادی استاد کار را از چین به ایران آورد که علاوه بر استادکاران ایرانی به تولید و آموزش ساخت این ظروف مشغول شوند. حاصل کار نمونه‌هایی بی‌نظیر از ظروف چینی بودند که نقوش‌شان آمیزه‌ای از هنر ایران و چین بود.

بر روی این صراحی زیبا یک رباعی از عمر خیام آمده که بسیار دلچسب است:
آدم چو صراحی بود و روح چو می
قالب چو نیی بود و صدائی در وی

دانی چه بود آدم خاکی خیام
فانوس خیالی و چراغی در وی
این حد از ذوق در انتخاب شعر که متناسب با کاربرد ظرف است قرن‌ها در ایران رواج داشت و نشانی از ظرافت‌های فرهنگ ایرانی و تاثیر شدید ادبیات و حکمت بر دیگر هنرها بود.
به امید آنکه این ذوق فروخفته باز در ایرانیان بیدار شود. ایدون باد!

Musée national Adrien Dubouché