گروهی به دلایل متعدد، کاروانسرای دیر گچین را مادر کاروانسراهای ایران می‌نامند زیرا که قدمتش به زمان ساسانیان می‌رسد، وسعتش که حدود ۱۲ هزار متر مربع است، معماریش که علاوه بر اتاق‌ها و شترخانها فضاهایی مانند مسجد و حمام و آسیاب و بخش اعیان نشین را شامل می‌شود و موقعیتش که بر سر یکی از قدیمی‌ترین راه‌های ایرانزمین قرار گرفته است. این کاروانسرا امروزه برای بومگردی استفاده می‌شود که تا حدودی زندگی را به این بنا بازگردانده است اما راه درازی برای مرمت آن در پیش است تا کالبد بنا دوباره مستحکم شود و همچنین کاربری‌هایی در شان بنا در آن پای گیرند. آنچه امروز از بنا دیده می‌شود بیشتر به دوره‌های صفویه و قاجار باز می‌گردد با دخل و تصرفات امروزی ( که گاهی بسیار بی ربط می نمایند.) حیرت انگیزتر اینست که بازدید از آن هم به دلیل پلمب شدنش به راحتی میسر نیست.
